Mục lục
Hungary
Hungary hay Hung-ga-ri (Hán-Việt: Hung Gia Lợi; tiếng Hungary:Magyarország) là một quốc gia không giáp biển thuộc khu vực Trung Âu. Nước này tiếp giáp với Slovakia về phía bắc, Áo về phía tây, Slovenia về phía tây nam, Croatia và Serbia về phía nam, România về phía đông vàUkraina về phía đông bắc. Thành phố Budapest là thủ đô của Hungary. Nước này là thành viên của nhiều tổ chức quốc tế như OECD, NATO, Liên minh Châu Âu và Hiệp ước Schengen. Ngôn ngữ chính thức tại Hungary là tiếng Hungary, hay còn gọi là tiếng Magyar – một ngôn ngữ thuộc nhóm Finno-Ugric có liên hệ gần với tiếng Phần Lan và tiếng Estonia. Tiếng Hungary là một trong bốn ngôn ngữ chính thức của Liên minh Châu Âu không thuộc hệ ngôn ngữ Ấn-Âu.
Tiếp sau thời kỳ Celtic (sau năm 450 TCN) và thời kỳ La Mã (9 CN – thế kỉ 4), đất nước Hungary đã được thành lập dưới sự lãnh đạo của một thủ lĩnh người Magyar là Arpad. Năm 1000, cháu trai của Arpad là vua István I đăng quang với chiếc vương miện được gửi đến từ Giáo hoàng. Trong suốt 946 năm sau đó, Vương quốc Hungary đã tồn tại và phát triển qua nhiều thời kỳ và được coi là một trong những trung tâm kinh tế, văn hóa quan trọng củaphương Tây. Đất nước này bước vào Thời kỳ Cộng sản từ năm 1946 với một số sự kiện lịch sử quan trọng: Cuộc chính biến Hungary 1956 và sự kiện Hungary mở cửa đường biên giới với Áo năm 1989, một biểu hiện của sự sụp đổ khối xã hội chủ nghĩa Đông Âu. Ngày nay Hungary là một quốc giadân chủ theo thể chế cộng hòa nghị viện và có mức thu nhập cao. Đất nước này đang trong quá trình phát triển mạnh để trở thành một nước phát triển theo tiểu chuẩn của IMF.
Hungary hiện nay là một trong những địa điểm du lịch hấp dẫn nhất thế giới, thủ đô Budapest của đất nước này được mệnh danh là một trong những thành phố đẹp nhất châu Âu. Nước này cũng có nhiều thắng cảnh độc đáo như hồ nước nóng lớn thứ hai thế giới (hồ Heviz), hồ nước ngọt lớn nhất Trung Âu (hồ Balaton) và vùng đồng cỏ tự nhiên lớn nhất châu Âu (Hortobagy).
Hungary thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam vào ngày 3 tháng 2 năm1950.
Địa lí
Hungary nằm ở Trung Âu, Bắc giáp Slovakia, Đông giáp Ukraina và România, Nam giáp Serbia và Croatia, Tây giápSlovenia và Áo. Các vùng đồng bằng (Alfold, Kisalfold) chiếm khoảng hai phần ba diện tích lãnh thổ, các vùng đồi hoặc núi tập trung ở vùng đông bắc và phía tây sông Danube.
Khí hậu
Khí hậu Hungary nằm trong miền khí hậu lục địa khô, mùa đông lạnh, mùa hè nóng và ẩm. Chính kiểu khí hậu này tạo điều kiện cho sự phát triên các thảm thực vật thảo nguyên phục vụ cho ngành chăn nuôi trên các đồng cỏ. Lượng mưa lớn và giảm dần từ Tây sang Đông.
Môi trường
Ô nhiễm không khí; ô nhiễm đô thị và công nghiệp (hồ Balaton); vấn đề cải thiện môi trường khi gia nhập Liên hiệp châu Âuđòi hỏi một khoản đầu tư khá lớn (4 tỉ USD/ 6 năm).
Tôn giáo
Tính đến năm 2011,[7] có 39% người Hungary là người Công giáo, 11,6% là Thần học Calvin, 2.2 là Giáo hội Luther, khoảng 2% theo các tôn giáo khác, 16,7% là không theo tôn giáo trong đó 1,5% là người vô thần. Trong cuộc thăm dò ý kiến Eurobarometer năm 2005, 44% người Hungary đã trả lời họ tin rằng có một Thiên Chúa, 31% trả lời họ tin rằng có một số thế lực siêu nhiên, và 19% không tin rằng có một Thiên Chúa.
Đa số người Hungary đã trở thành Kitô hữu trong thế kỷ 11. Vua đầu tiên của Hungary là István I, trở thành vị vua phương Tây đầu tiên theo Công giáo, mặc dù mẹ của ông là Sarolt, được rửa tội theo nghi lễ Chính Thống giáo Đông phương. Dân số Hungary vẫn chủ yếu là Công giáo cho đến thế kỷ 16, khi cuộc Cải cách Kháng Cách diễn ra do Luther đề xướng đầu tiên và ngay sau đó là John Calvin, đã đưa Kháng Cách trở thành phái Kitô giáo lớn trong dân số.
Trong nửa sau của thế kỷ 16, các giáo sĩ dòng Tên đã dẫn đầu một chiến dịch khôi phục lại Công giáo trong toàn cõi Hungary. Các tu sĩ Dòng Tên đã thành lập các cơ sở giáo dục, bao gồm cả Đại học Công giáo Pázmány Péter, là một trong các trường đại học lâu đời nhất vẫn còn tồn tại ở Hungary. Vào thế kỷ 17, Hungary một lần nữa trở thành quốc gia Công giáo.
Phần phía đông của đất nước, đặc biệt là xung quanh thành phố Debrecen, vẫn còn có các cộng đồng Tin Lành đáng kể. Giáo hội Cải cách ở Hungary là nhà thờ lớn thứ hai ở Hungary với 1.622.000 tín hữu, và 600.000 tín hữu tích cực. Giáo hội có 1.249 hội chi nhánh và 27 Mục sư và 1.550 Truyền đạo. Giáo Hội Cải cách hỗ trợ 129 cơ sở giáo dục và có 4 chủng viện thần học tại Debrecen, Sárospatak, và Budapest.
Chính Thống giáo ở Hungary đã trở thành tôn giáo chủ yếu của một số dân tộc thiểu số trong cả nước,đặc biệt là cộng đồng người Romania, người Nga, người Ukraina, và người Serbia.
Hungary đã từng là quê hương của một cộng đồng Giáo hội Công giáo Armenia khá lớn. Họ thực hành theo nghi thức Armenia, nhưng họ đã hiệp thông với Giáo hội Công giáo Rôma dưới quyền tối thượng của giáo hoàng.
Trong lịch sử, Hungary cũng từng có một cộng đồng Do Thái giáo lớn, đặc biệt là khi nhiều người Do Thái, bị khủng bố ởNga, đã tìm thấy nơi trú ẩn trong Vương quốc Hungary vào thế kỷ 19. Điều tra dân số của tháng 1 năm 1941 cho thấy 6,2% dân số, tức là 846.000 người, được coi là người Do Thái theo pháp luật phân biệt chủng tộc của thời điểm đó. Trong số này, 725.000 được coi là tín đồ Do Thái giáo.[11] Một số người Do Thái Hungary đã có thể thoát khỏi Holocaust trong Thế chiến II, nhưng hầu hết (có lẽ 550.000 người), hoặc bị đưa đên các trại tập trung, từ đó phần lớn họ đã không trở lại, hoặc bị giết bởi phát xít Đức. Người Do Thái còn lại ở Hungary hiện nay sống ở trung tâm Budapest, đặc biệt là trong khu vực VI. Các giáo đường Do Thái lớn nhất châu Âu nằm ở Budapest.
Trong những thập kỷ gần đây Phật giáo đã lan rộng đến Hungary, chủ yếu là Phật giáo Kim cương thừa thông qua các hoạt động truyền giáo của các tăng sĩ Phật giáo Tây Tạng. Vì ở Hungary, tôn giáo được khuyến khích nên các tổ chức Phật giáo khác nhau đã hình thành, trong đó có Giáo hội Phật giáo Hungary (Magyarországi Buddhista Egyházközösség), và những tổ chức khác, chủ yếu vẫn là Phật giáo hệ phái Kim cương thừa.
Thức ăn
Người Hungary là khá tự hào về ẩm thực của họ (Magyar konyha), và hầu hết thời gian không mà không có một lý do. Thực phẩm thường nhiều gia vị (nhưng không nóng theo tiêu chuẩn chung), và ăn ngon hơn là lành mạnh – nhiều món ăn được chế biến bằng mỡ lợn hoặc mỡ chiên. Gia vị quốc gia là ớt bột, làm từ mặt đất ngọt ngào ớt chuông và thực tế có một số hương vị khi tươi. Các món ăn dân tộc, tất nhiên, là món garu Hungary, nhưng Hungary gọi hầm ớt bột đầy dày được gọi là món garu Hungary ở nơi khác bởi pörkölt hạn và dự trữ gulyás hạn cho một món súp ớt bột hương vị nhẹ hơn.
Thịt là đặc biệt phổ biến thịt lợn (sertés), thịt bò (Marha) và thịt thú rừng (oz). Ít phổ biến hơn là thịt cừu và thịt cừu. Cá tốt nhất ở Hungary là cá sông: Cá chép (Ponty) và Fogas (Zander), mặc dù nhiều nhà hàng sẽ phục vụ cá từ xa. Gà (csirke) và Thổ Nhĩ Kỳ (pulyka) và phổ biến, và bạn cũng sẽ tìm thấy các loài chim trò chơi tuyệt vời trong các nhà hàng và các quốc gia khu vực-Pheasant (Fácán) thông minh hơn, Partridge (Fogoly) và vịt (Kacsa). Một bữa ăn điển hình sẽ bao gồm súp, thường như một nước dùng (erőleves), thịt với khoai tây (burgonya) và món salad bên, và một món tráng miệng như bánh (palacsinta).
Món ăn Hungary ít được biết đến trong phần còn lại của thế giới là món csirke paprikás, thịt gà trong nước sốt ớt bột, và halászlé, canh cá ớt bột thường được làm từ cá chép.
Ngỗng cũng khá phổ biến ở Hungary. Trong khi khách du lịch ăn gan ngỗng (libamáj), vẫn rẻ còn so với phương Tây, có lẽ là món ăn phổ biến nhất là sült libacomb, chân ngỗng quay. Món nhồi nhân (töltött) rau quả các loại cũng rất phổ biến, và bánh Hungary (palacsinta), cả các món mặn và ngọt, là một điều trị. Đồ ăn nhẹ phổ biến bao gồm kolbász, một phiên bản Hungary hóa của món ăn Ba Lan kielbasa xúc xích, và lángos, bột chiên với nhiều lớp trên bề mặt (chủ yếu là kem chua, pho mát và / hoặc tỏi).
Một bữa ăn Hungary là hầu như luôn luôn – ngay cả lúc ăn sáng – đi kèm với dưa chua Hungary gọi là savanyúság, nghĩa là “chua”. Chúng thường được gọi là Salata trên menu, do đó đặt một Salata vitamin nếu bạn muốn rau tươi. Tinh bột thường được phục vụ như khoai tây, gạo hoặc bánh bao (galuska ‘hoặc nokedli), sự đóng góp Hungary chính trong lĩnh vực này là một loại bất thường của món mì ống nhỏ gọi là tarhonya.
Đồ uống
Rượu vang
Hungary có một số vùng cây nho nổi tiếng, nổi tiếng nhất là Villány, Eger,Badacsony, Tokaj, Szekszárd. Giá cả hợp lý.
- Egri Bikavér (máu bò Eger) (1000 HUF 1000 cho một chai tốt nhất) là một loại rượu Hungary đỏ mạnh được cho là cứu một cô gái Hungary thông minh từ số phận của cô với Quốc vương Thổ Nhĩ Kỳ. Trong thời kỳ chiếm đóng của Thổ Nhĩ Kỳ, người ta kể rằng có một cô gái trẻ đã được triệu tập vào cung để trở thành một thành viên cung nữ của vua Thổ. Không muốn số phận này cho con gái mình là cung nữ, cha cô đã cho cô một chai Egri Bikavér để dâng nhà vua. Ông nói với cô con gái hãy nói với nhà vua đó là máu bò, uống vào sẽ làm cho anh ta bất khả chiến bại. Quốc vương, là người Hồi giáo, không quen với việc uống rượu, đã đi ra ngoài, để lại con gái không hề hấn gì.
- Tokaj nổi tiếng với loại rượu vang tráng miệng ngọt ngào của nó ( Tokaji Aszú), (HUF 2000 <x <6000) mà có được hương vị đặc biệt của họ từ nho nhiễm “thối cao quý” Botrytis cinerea . Đây là loài rượu vang ưa thích của tầng lớp quý tộc, người hâm mộ quá khứ của Tokaji bao gồm Louis XIV (người được gọi là Tokaj như ” Vua của các loại rượu vang, rượu vang của các vị vua“), Beethoven, Napoleon III và Peter Đại đế – đó là vẫn còn phản ánh trong giá dốc của những giống tốt nhất. Gần như duy nhất trong số các loại rượu vang trắng, Tokaj giữ rất tốt cho thời gian dài.
Nguồn (vi.wikipedia.org)